Η επανακρατικοποίηση της ΕΑΣ τον Δεκέμβρη του 1993, μετά από έναν μακροχρόνιο και δυναμικό αγώνα των εργαζομένων, ήταν μια τεράστια νίκη για το εργατικό κίνημα στην Ελλάδα και διεθνώς. Με εφόδια και εργαλεία τις αποφάσεις των Γενικών Συνελεύσεων, τις απεργιακές περιφρουρήσεις, τη συμπαράσταση και αλληλεγγύη σημαντικού τμήματος του λαού και της εργατικής τάξης, τη μαχητικότητα και τις συνεχείς δράσεις, οι εργαζόμενοι της ΕΑΣ έφτασαν στην τελική νίκη, καταργώντας το νόμο της κυβέρνησης Κωνσταντίνου Μητσοτάκη.
Χρονολόγιο
1η Φλεβάρη 1991 – Κατάληψη των γραφείων της ΕΑΣ από εργαζόμενους με αίτημα την υπογραφή ΣΣΕ.
21 Μάρτη 1991 – Κινητοποίηση στο υπουργείο Συγκοινωνίας. Τα ΜΑΤ υποχωρούν.
22 Ιούλη 1992 – Ανακοίνωση 1.200 απολύσεων από την κυβέρνηση.
23 Ιούλη 1992 – Γενική Συνέλευση στο Σπόρτιγκ, απόφαση για απεργία διαρκείας.
2 Αυγούστου 1992 – ΜΑΤ σε όλα τα αμαξοστάσια.
7 Αυγούστου 1992 – Ψηφίζεται νόμος για την ιδιωτικοποίηση της ΕΑΣ. Ακολουθούν συλλήψεις εργαζομένων.
Τον Απρίλη του 1990 η Νέα Δημοκρατία κέρδισε τις εκλογές και θέλησε να εφαρμόσει ένα σκληρό πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων, μείωσης μισθών και καταστολής εργατικών δικαιωμάτων. Οι εργαζόμενοι στα λεωφορεία της Αθήνας (ΕΑΣ – Επιχείρηση Αστικών Συγκοινωνιών) αποφασίζουν την 1η Φλεβάρη 1991 να καταλάβουν τα γραφεία της Διοίκησης απαιτώντας αυξήσεις και ξεκινούν απεργιακές κινητοποιήσεις. Η κυβέρνηση της ΝΔ χρησιμοποιεί τον πρόσφατα ψηφισμένο νόμο 1915/1990 που επιβάλλει 20% προσωπικό ασφαλείας. Φυσικά και οι εργαζόμενοι δεν υπάκουσαν!
Η κυβέρνηση αναγκάζεται να δώσει τις αυξήσεις και η απεργία λήγει κάτω από την πίεση και μεσολάβηση της συνδικαλιστικής γραφειοκρατίας της ΓΣΕΕ και του προέδρου της Λάμπρου Κανελλόπουλου που συνιστούσε «σύνεση» και συναίνεση. Φυσικά, η κυβέρνηση με πρωθυπουργό τον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη δεν «συγχώρεσε» τους εργαζόμενους και επανήλθε μετά από λίγους μήνες θέτοντας στο τραπέζι το ζήτημα «απολύσεις ή ιδιωτικοποίηση». Οι εργαζόμενοι συνεχίζουν με κινητοποιήσεις αρχές του 1992. Η κυβέρνηση για μια ακόμα φορά υποχωρεί για να κερδίσει χρόνο και ικανοποιεί τα αιτήματα των εργαζόμενων κάτω από τον φόβο της για απεργία διαρκείας.
Στις 22 Ιούλη του 1992 ανακοινώνονται 1.200 απολύσεις. Την επόμενη ημέρα γίνεται συνέλευση όλων των εργαζόμενων της ΕΑΣ στο γήπεδο Σπόρτινγκ όπου αποφασίζεται η απεργία διαρκείας. Μετά το πέρας της Γενικής Συνέλευσης ακολουθεί μαχητική πορεία προς τη Βουλή.
Οι επόμενες μέρες και οι επόμενοι 18 μήνες είναι μάθημα απεργιακού ταξικού αγώνα: Περιφρούρηση σε κάθε αμαξοστάσιο, επαφή με τους επιβάτες και επιτυχία να μην κυκλοφορήσει κανένα λεωφορείο. Η κυβέρνηση χτυπάει με τα ΜΑΤ στις 2 Αυγούστου· οι αστυνομικές δυνάμεις με νυχτερινές εφόδους καταλαμβάνουν τα αμαξοστάσια και παραμένουν εκεί. Στις 7 Αυγούστου ψηφίζεται η ιδιωτικοποίηση της ΕΑΣ στη Βουλή.
Παρόλα αυτά η απεργία δεν σταμάτησε. Στις 13 Αυγούστου οι εργαζόμενοι οργανώνουν οικονομική εξόρμηση για την ενίσχυση του απεργιακού ταμείου και λίγες ημέρες μετά, στις 18 Αυγούστου, απεργοί συγκρούονται με τα ΜΑΤ στην Ακαδημίας.
Στις 20 Αυγούστου γίνεται παναττικό συλλαλητήριο με 60.000 εργαζόμενους και νεολαία, παρ’ όλο που η Αθήνα ήταν άδεια λόγω του καλοκαιριού. «Μαζί μας είναι όλη η Ελλάδα», βροντοφωνάζουν οι απεργοί.
Στις 21 Αυγούστου, η κυβέρνηση προσπαθεί να βγάλει λεωφορεία από τον Βοτανικό. Το αμαξοστάσιο μετατρέπεται σε πεδίο μάχης από τα ΜΑΤ. Χιλιάδες εργαζόμενοι καταφτάνουν από όλη την Αθήνα για να στηρίξουν την περιφρούρηση. Φορτηγό του Δήμου Αθήνας ξεφορτώνει ξύλα για τις φωτιές που άναβαν οι απεργοί, κάτοικοι από τη γύρω περιοχή δίνουν λεμόνια και βαζελίνη στους απεργούς για να αντιμετωπίσουν τα δακρυγόνα. Ιδιωτικό επαγγελματικό φορτηγάκι μπαίνει μπροστά στα ΜΑΤ για να απεγκλωβιστούν οι εργαζόμενοι.
Στις 28 Αυγούστου τα ΜΑΤ χτυπούν στο αμαξοστάσιο του Ελληνικού και συλλαμβάνουν πέντε απεργούς. Αμέσως, ξεκινά πορεία από το Ελληνικό στη ΓΑΔΑ. Οι χιλιάδες διαδηλωτές αναγκάζουν την κυβέρνηση να αφήσει ελεύθερους τους απεργούς. Παντού κυριαρχεί το σύνθημα: «Τον δρόμο τον δείχνει η ΕΑΣ, κάτω η κυβέρνηση της Δεξιάς».
Στις 12 Σεπτέμβρη οι απεργοί επιχειρούν να διαδηλώσουν στη Θεσσαλονίκη ενόψει της ομιλίας του Μητσοτάκη στη ΔΕΘ. Το Εργατικό Κέντρο Θεσσαλονίκης, μετά από πίεση ΓΣΕΕ και κυβέρνησης, αναστέλλει την υποδοχή τους. Επιβάλλεται απαγόρευση συλλαλητηρίων.
Οι απεργοί φτάνουν στη Λάρισα όπου το ΔΣ του σωματείου τούς ανακοινώνει απόφαση επιστροφής στην Αθήνα. Οι εργαζόμενοι απαιτούν να γίνει, και γίνεται, γενική συνέλευση. Αποφασίζουν «όλοι τώρα στη Θεσσαλονίκη», παρά τις αντιρρήσεις της συνδικαλιστικής γραφειοκρατίας και λίγο έξω από την πόλη τους σταματούν τα ΜΑΤ κι ο στρατός. Το ΔΣ του συνδικάτου χωρίς καν να ρωτήσει τους απεργούς αποφασίζει την επιστροφή στην Αθήνα. Παρόλα αυτά, στη Θεσσαλονίκη γίνεται πορεία με πρωτοβουλία της τότε ΚΝΕ-ΝΑΡ και συμμετοχή και άλλων οργανώσεων και αλληλέγγυων. Έτσι καθιερώθηκε και το συλλαλητήριο κάθε Σεπτέμβρη στην ΔΕΘ.
Σε όλη τη διάρκεια των κινητοποιήσεων κυνηγήθηκαν δικαστικά πάνω από 250 εργαζόμενοι, 20 φυλακίστηκαν και πάνω από 23 πέθαναν, θύματα της ανεργίας και της αβεβαιότητας
Οι εργαζόμενοι συνεχίζουν να ζητούν επανακρατικοποίηση των αστικών μεταφορών ενώ η συμπαράσταση από τον λαό δεν σταματά: Τον Οκτώβρη, διοργανώνεται συναυλία αλληλεγγύης για ενίσχυση των απεργών με 40.000 κόσμο, ενώ στις 16 Ιούνη 1993 οργανώνεται πορεία για να απελευθερωθούν οι φυλακισμένοι ΕΑΣίτες που βρίσκονται στις φυλακές Κορυδαλλού.
Σε όλη τη διάρκεια των κινητοποιήσεων κυνηγήθηκαν δικαστικά πάνω από 250 εργαζόμενοι, 20 φυλακίστηκαν και πάνω από 23 πέθαναν, θύματα της ανεργίας και της αβεβαιότητας.
Οι απολυμένοι απεργοί της ΕΑΣ εμπνέουν όμως όλους τους εργαζόμενους. Ξεσπούν απεργίες για το ασφαλιστικό, για την ιδιωτικοποίηση σε ΔΕΗ και ΟΤΕ. Η κυβέρνηση του Μητσοτάκη παραπαίει και αναγκάζεται να καλέσει πρόωρες εκλογές στις 14 Σεπτέμβρη του 1993.
Στις 10 Οκτώβρη η κυβέρνηση του Μητσοτάκη είναι παρελθόν. Τελικά, μετά από 18 μήνες αγώνα, στις 23 Δεκέμβρη του 1993, οι ΕΑΣίτες γυρίζουν πίσω στα αμαξοστάσιά τους νικητές!
Σταύρος Μανίκας, οδηγός, μέλος ΔΣ συνδικάτου εργαζομένων ΟΑΣΑ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου