Όταν ξεκινούν απεργία πείνας οι ταλαιπωρημένοι και ξεπαγιασμένοι πρόσφυγες στη Σούδα της Χίου, αυτοί που δέχτηκαν τις επιθέσεις με πέτρες και μολότοφ των χρυσαυγιτών στις σκηνές τους και υπέστησαν και τις εφόδους των ΜΑΤ, τότε γυμνή η αλήθεια κραυγάζει για τα σύγχρονα κολαστήρια των νησιών, στα οποία μετά βίας επιβιώνουν οι πρόσφυγες. Οι πρόσφυγες που στα χαρτόνια τους γράφουν: «Ελευθερία, είμαστε άνθρωποι – όχι ζώα». Το τσουχτερό κρύο έκανε ανυπόφορη τη διαμονή στις σκηνές της Σούδας. Η υποτυπώδης θέρμανση με σόμπες υγραερίου κρίθηκε επικίνδυνη, μετά την έκρηξη – δολοφονία στη Μόρια, και η Ύπατη Αρμοστεία αποφάσισε να αντικατασταθούν με ηλεκτρικές. Τελικά η παροχή δεν σηκώνει το φορτίο και όχι μόνο δεν έχουν ηλεκτρικό, αλλά κόβεται και το νερό. Ο δήμος δεν θέλει, η Ύπατη δεν μπορεί, η ΔΕΗ δεν ανακατεύεται και η κυβέρνηση πολιτεύεται.
Όχι μόνο στη Χίο, αλλά και στην Κω οι κινητοποιήσεις και οι διαμαρτυρίες των προσφύγων δεν είναι μόνο για τις συνθήκες διαμονής τους. Την απελπισία τους πυροδοτούν οι αρνητικές απαντήσεις στα αιτήματα ασύλου και οι πληροφορίες ότι θα ξεκινήσουν ακόμα πιο μαζικές επαναπροωθήσεις στην Τουρκία μετά από 10 μέρες. Η αδικία και η στέρηση ελευθερίας τούς πνίγουν.
Στη Μόρια της Λέσβου, στη Σούδα της Χίου, στη Σάμο και στα άλλα νησιά οι συνθήκες είναι τραγικές. Φαγητό για πέταμα, καμιά ιατρική φροντίδα, χωρίς θέρμανση και ζεστό νερό. Δημόσιες τουαλέτες συνήθως χημικές και χωρίς επαρκή καθαριότητα. Από τις δημοτικές αρχές (π.χ. στη Σάμο) υπάρχει σαφής εντολή και κατεύθυνση στους εργαζόμενους με 8μηνα στα hot spot να μην κάνουν καμία εργασία που οδηγεί στη βελτίωση των συνθηκών και την καθαριότητα των καταυλισμών.
Στην ηπειρωτική Ελλάδα είναι εξίσου τραγικές οι συνθήκες στους καταυλισμούς, ειδικά όπου η διαμονή γίνεται σε σκηνές. Στη Ριτσώνα, όποτε υπάρχει αναταραχή ανάμεσα στους πρόσφυγες, καλούνται στρατεύσιμοι της αεροπορίας να κάνουν περιπολίες με τα όπλα τους για εκφοβισμό. Στη Μαλακάσα οι πρόσφυγες κατέβηκαν σε κινητοποίηση στήνοντας σκηνές στο δρόμο εξαιτίας της έλλειψης θέρμανσης. Εύστοχα η Επιτροπή Αλληλεγγύης προσφύγων Μαλακάσας γράφει σε ανακοίνωσή της: «Το προσφυγικό στην εποχή των ‘’εταιρειών’’. Το στρατόπεδο κοινοπραξία ΜΚΟ – ΕΕ και ελληνικής κυβέρνησης πρέπει να κλείσει. …Το ‘’Προσφυγικό’’ είναι η μεγαλύτερη μπίζνα αυτών που το δημιούργησαν και των συνενόχων τους… Να χαίρονται την Ευρωπαϊκή τους Ένωση, το ΝΑΤΟ τους, τις δήθεν αριστερές κυβερνήσεις τους, τα υπουργεία Μεταναστευτικής Πολιτικής τους, τους υπουργούς τους, τις ΜΚΟ τους και τους υπαλλήλους τους.»
Διωγμός των προσφύγων – Έφοδος των ΜΚΟ
Μέσα από τη διαχείριση του προσφυγικού, η κυβέρνηση και η ΕΕ όχι μόνο βάναυσα καταπατούν δημοκρατικά δικαιώματα, αλλά προωθούν και την αλλαγή των εργασιακών όρων και την εμπέδωση ενός νέου μοντέλου οργάνωσης για υπηρεσίες που παρείχε το δημόσιο. Ελαστικότητα, περιορισμένο ωράριο – ακόμα πιο περιορισμένη αμοιβή και εισβολή των ΜΚΟ παντού, για φτηνή και ελεγχόμενη εργασία.
Η διαχείριση του προσφυγικού δεν αποτελεί μόνο εργαστήρι για την ολοκλήρωση κατασταλτικών πολιτικών, επιβάλλοντας στρατόπεδα και φυλακές παντού, μαζικές επιστροφές προσφύγων του πολέμου και της φτώχειας, χωριστά σχολεία για τα παιδιά, κατάσταση εξαίρεσης για τα νομικά δικαιώματα. Αποτελεί και μια εξαιρετική ευκαιρία για την αλλαγή των εργασιακών όρων και την εμπέδωση ενός νέου μοντέλου οργάνωσης για υπηρεσίες που ως τώρα παρείχε ένα μέρος του δημοσίου τομέα. Βρισκόμαστε ακόμα στην αφετηρία αυτών των αλλαγών, τώρα θεσμοθετούνται επίσημα και δεν έχουν ολοκληρωθεί πλήρως. Όμως, είναι πια σαφής η κατεύθυνση τους.
Η εξ υπαρχής επέλαση των ΜΚΟ στη διαχείριση του προσφυγικού αντιμετωπίστηκε ως απολύτως αναγκαία για να αντιμετωπιστεί μια κατάσταση κρίσης. Στη συνέχεια ήρθε η διαπίστευση των οργανώσεων που προσπάθησε να πετάξει έξω από το παιχνίδι όλη τη μη εμπορευματοποιημένη αλληλεγγύη και μετά ξεκίνησε η κατανομή των διόλου ευκαταφρόνητων σχετικών κονδυλίων. Η δικαιολογία που ακούγεται πιο συχνά είναι ότι υπάρχουν οργανωτικές δυσκολίες, γραφειοκρατικές αγκυλώσεις και έλλειψη εμπειρίας εκ μέρους του κράτους. Είναι όμως έτσι; Η παραχώρηση φιλέτων της διαχείρισης του προσφυγικού σε ΜΚΟ είναι απόλυτα ταιριαστή με τη μορφή του μικρού ευέλικτου νεοφιλελεύθερου κράτους, πολύ περισσότερο την εποχή του μνημονίου. Όλες οι κοινωνικές υπηρεσίες και δομές μπορεί να δοθούν σε εταιρείες (φορείς της κοινωνίας των πολιτών, κατ’ όνομα), προκειμένου να μη γίνονται προσλήψεις, να μειώνεται το κόστος και να χειροτερεύει η ποιότητα των υπηρεσιών. Ακόμα και επιτελικές κρατικές λειτουργίες ασκούνται με διαφορετικό τρόπο. Οι υπηρεσίες ασύλου και πρώτης υποδοχής αποτελούν δύο σημαντικά παραδείγματα γι’ αυτό: μπορούν νόμιμα να συνάπτουν μνημόνια συνεργασίας με φορείς της κοινωνίας των πολιτών αναθέτοντας ολόκληρα τμήματα των δραστηριοτήτων τους. Δύνανται επίσης να συνάπτουν συμβάσεις ανάθεσης εκτέλεσης έργων, παροχής υπηρεσιών και προμήθειας αγαθών κατά παρέκκλιση κάθε ειδικής και γενικής διάταξης σε ό,τι αφορά την κάλυψη αναγκών στέγασης, λειτουργίας των σχετικών εγκαταστάσεων, μεταφορών (ν. 4375/2016).
Οι εργασιακές σχέσεις στις παραπάνω υπηρεσίες είναι πολύμορφες και περιλαμβάνουν κατά κύριο λόγο υπαλλήλους που απασχολούνται με συμβάσεις αορίστου χρόνου και υπαλλήλους με συμβάσεις ορισμένου χρόνου, ενός έτους ή ολιγόμηνες, παρέχοντας τουλάχιστον εξαιρετική ευελιξία στην κρατική εργοδοσία για τη σκληρή πειθάρχηση του προσωπικού και την άμεση αντικατάστασή του. Όσον αφορά τους όρους απασχόλησης, είναι ομολογημένη ακόμα και από διοικητικούς παράγοντες η επαγγελματική εξουθένωση, η υπερεργασία και η εντατικοποίηση των υπαλλήλων.
Σχετικά με τους όρους εργασίας στις ΜΚΟ, όλο και πολλαπλασιάζονται καταγγελίες για κατά σύστημα παράβαση του ωραρίου, για επιβολή αντεργατικών κανονισμών λειτουργίας, για σοβαρές καθυστερήσεις στην καταβολή δεδουλευμένων (συναρτώμενες με τα κενά των χρηματοδοτήσεων), για άθλιες συνθήκες εργασίας μέσα στα κέντρα κράτησης και για συχνές εκδηλώσεις burn out. Μεγάλο κομμάτι των εργαζόμενων απασχολείται με δελτίο παροχής υπηρεσιών (σχεδόν αποκλειστικά σε συγκεκριμένες μεγάλες και αδρά χρηματοδοτούμενες οργανώσεις). Είναι διαδομένη επίσης η τακτική των ΜΚΟ να προσλαμβάνουν με κριτήριο την προηγούμενη απλήρωτη εθελοντική εργασία αλλά και να πλασάρουν στους εργαζόμενους την εργασία ως εθελοντισμό ζητώντας αυτοθυσία και ταύτιση με την εργοδοσία.
Οι ΜΚΟ και οι εργασιακές σχέσεις που αυτές επιβάλλουν εισχωρούν πια παντού, σε κάθε υπηρεσία που έχει σχέση με το προσφυγικό, ακόμα και στις πιο παραδοσιακά δημόσιες δομές. Η εκπαίδευση δεν αποτελεί εξαίρεση. Κάποιες φερόμενες ως άτυπες εκπαιδευτικές υπηρεσίες που παρέχονται μέσα στα στρατόπεδα δίνονται κυρίως από απασχολούμενους σε ΜΚΟ, πολλοί από τους οποίους δουλεύουν αρχικά ως εθελοντές με την ελπίδα ότι αργότερα θα προσληφθούν με συμβάσεις. Η πραγματικότητα είναι ότι η απλήρωτη εργασία είναι εξαιρετικά διαδεδομένη και σε ορισμένες περιπτώσεις θεωρείται ως αναγκαίος όρος για να διεκδικηθεί αργότερα έμμισθη εργασία.
Οι νέες δομές που καθιέρωσε το υπουργείο Παιδείας με τα απογευματινά μαθήματα σε συνθήκες γκέτο, αύξησαν τον αριθμό των ελαστικά εργαζόμενων στην εκπαίδευση και μάλιστα χειροτέρεψαν και τις εργασιακές σχέσεις. Έτσι, εμφανίστηκαν αναπληρωτές μειωμένου ωραρίου και ωρομίσθιοι δάσκαλοι που μέχρι τώρα δεν υπήρχαν σε αυτή την κατηγορία εκπαιδευτικών ενώ μπήκαν οι νομοθετικές βάσεις για εκπαιδευτικούς λάστιχο που θα καλύπτουν εκπαιδευτικές ανάγκες του δημόσιου σχολείου και θα συμπληρώνουν το ωράριό τους και στις προσφυγικές δομές. της Ντίνας Ρέππα
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου