Δευτέρα 5 Σεπτεμβρίου 2016

Τι είναι το Επίδομα Εργασίας…και γιατί δεν αποτελεί βήμα προς τη βελτίωση της ζωής μας


Σε μία πρόσφατη εξαγγελία του το Υπουργείο Εργασίας ανακοίνωσε την πρόθεση του για την μετατροπή του επιδόματος ανεργίας σε επίδομα «απασχόλησης»/επιδότησης. Πιο συγκεκριμένα αν ο άνεργος το επιθυμεί, μπορεί να επιδοτηθεί μια μικρή επιχείρηση για την πρόσληψη του. Προφανώς περιορισμένης διάρκειας, αφού η επιχείρηση θα υποχρεούται να κρατήσει τον άνεργο μόνο για άλλους τρεις μήνες μετά τη λήξη της 12μηνης επιδότησης. Και ενώ πολλοί θα σπεύσουν να υποστηρίξουν ότι με αυτό το μέτρο γίνονται πολλά βήματα για την αντιμετώπιση της ανεργίας, όπως άλλωστε έπραξαν και οι ΓΣΕΒΕΕ-ΕΣΕΕ, όντας οι άμεσα κερδισμένοι από αυτή την υπόθεση, θα αναρωτιέται κανείς “είναι όντως έτσι;”
Καταρχάς πρέπει να σημειωθεί ότι το μέτρο θα εφαρμοστεί σε 10.000 ανέργους και επιδοτούμενους από τον ΟΑΕΔ, από τους συνολικά 120.000 που δικαιούνται επίδομα ανεργίας. Και για να μπορέσουμε να έχουμε πλήρη εικόνα για το πόσους αφορά τελικά αυτό το μέτρο, αρκεί να ανατρέξουμε στα επίσημα στοιχεία του ΟΑΕΔ, με πάνω από 840.000 εγγεγραμμένους στα μητρώα του και την πραγματική ανεργία να εκτιμάται πάνω από 1.000.000.
Στο επίκεντρο της λογικής της πρότασης του υπουργείου βρίσκονται οι λεγόμενες «ενεργητικές πολιτικές απασχόλησης». Ένα πλαίσιο που έχει κυριαρχήσει στα μήκη και τα πλάτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και όχι μόνο. Με βάση αυτή, ο άνεργος δεν πρέπει τάχα να «επιδοτείται για να κάθεται» αλλά πρέπει με ενεργό τρόπο να προσπαθεί ο ίδιος να επανενταχθεί, μέσα από εθελοντική ή μερική απασχόληση, απόκτηση προσόντων κ.τ.λ.. Με τα λόγια της Υφυπουργού Εργασίας:
“[…]Να μην χαϊδεύουμε απλώς τους ανέργους αλλά να δίνουμε τέτοιες κατευθύνσεις όσον αφορά τα προγράμματα υλοποίησης που υποστηρίζουν τους ανέργους, που να έχουν στόχο την επανένταξή τους στην αγορά εργασίας, όταν και όπως προκύπτουν οι θέσεις εργασίας[…] “
Στα πλαίσια αυτής της στρατηγικής βρίσκεται ένα λανθάνον επιχείρημα (το οποίο η Ρ. Αντωνοπούλου πριν τις εκλογές του 2015, χρέωνε στους προκατόχους της) με αποδέκτες τους εργαζόμενους: Ο ίδιος ο άνεργος – λέει αυτό το επιχείρημα – ευθύνεται για την κατάστασή του, αφού δεν ψάχνει αρκετά (ή καθόλου) για να βρει δουλειά, ή δεν είναι αρκετά καταρτισμένος. Τι κι αν εκατοντάδες χιλιάδες εργάζονται με μαύρη εργασία (25% της απασχόλησης υπολογίζεται η μαύρη εργασία), τι κι αν χιλιάδες “υπερκαταρτισμένοι” εργαζόμενοι με πτυχία έχουν μεταναστεύσει. Η λογική αυτού του επιχειρήματος είναι τελικά μία: ο άνεργος πρέπει να είναι πρόθυμος να βρει δουλειά ακόμα και για ψίχουλα.
Αυτό είναι και ο σκοπός, αυτό και το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα. Γιατί τί άλλο μπορεί να συμβεί όταν μια μικρή επιχείρηση επιδοτείται για να απασχολείται ένας άνεργος και πλάι της στέκει μια άλλη επιχείρηση που δεν έχει μπει στο πρόγραμμα; Πολύ απλά θα επιδιώξει και αυτή να πληρώνει λιγότερα σε έναν εργαζόμενό της. Το αν θα μπει και αυτή σε πρόγραμμα ή όχι είναι αδιάφορο. Το ίδιο άλλωστε συμβαίνει εδώ και χρόνια με τα προγράμματα επιδότησης των ασφαλιστικών εισφορών. Μια επιχείρηση μπαίνει στο πρόγραμμα και μια άλλη πετάει στη μαύρη εργασία τους εργαζόμενους της. Αυτοί είναι οι κανόνες του ανταγωνισμού και προκαλεί οργή η προσπάθεια της κυβέρνησης να παρουσιάσει τα συγκεκριμένα μέτρα ως κοινωνική πολιτική.
Αν λοιπόν κάποιος παραδεχόταν ότι “εντάξει για ένα βραχυπρόθεσμο διάστημα θα έχει αρνητικές επιπτώσεις αλλά μετέπειτα αυτό θα αλλάξει… γιατί με αυτό το τρόπο θα έρθει η ανάπτυξη” κτλ θέλουμε να θυμίσουμε ότι τόσο η σύνθλιψη των μισθών (ως προϋπόθεση για την αύξηση της ανταγωνιστικότητας της οικονομίας), όσο και η πληθώρα των νέων μορφών προσωρινής εργασίας (όπως Voucher, «κοινωφελή» προγράμματα στους δήμους) δεν είχε κάποιο ουσιαστικό αντίκτυπο στην αντιμετώπιση της ανεργίας. Ενώ ακόμα και αν η χώρα μπει σε ρυθμούς ανάπτυξης, ποιος εγγυάται ότι αυτό δε θα γίνεται πάνω στα συντρίμμια των εργαζόμενων, των ανέργων και των νέων; Αυτό το φαινόμενο δεν ανάγκασε οικονομολόγους και κοινωνικούς επιστήμονες να μιλήσουν για άνεργη ανάπτυξη στην Αμερική; Για αυτό δεν ανησυχούν ακόμα και στην ΕΕ, στη Γαλλία αλλά και σε άλλες χώρες.
Μέτρα λοιπόν τέτοιου τύπου όχι απλά δεν ενισχύουν τον άνεργο, αλλά αποτελούν έναν ακόμα μηχανισμό τροφοδότησης φθηνού και αναλώσιμού εργατικό δυναμικού στις επιχειρήσεις. Εναρμονίζεται με τις κατευθύνσεις στις οποίες θα κινηθεί ο νέος εργασιακός νόμος που μεταξύ άλλων θεσμοθετεί έναν γαλαξία νέων μορφών μερικής απασχόλησης (mini jobs, midi jobs, one euro jobs κ.α.) . Σε όλες τις παραλλαγές τους, αυτές θα παραμένουν εκδοχές αυτού που πάντα θα λέμε μαύρη εργασία. Ίσως πάλι η κυβέρνηση να προετοιμάζεται να πανηγυρίσει τη μείωση της ανασφάλιστης εργασίας…. μέσα από τη νομιμοποίηση της.
Αυτό που θέλουμε να πούμε στην κυβέρνηση είναι ότι μια πολιτική που θέλει να ανακουφίσει τους φτωχούς και τους άνεργους θα έκανε το αντίθετο. Θα έπρεπε να κατοχυρώσει επίδομα ανεργίας για όλους τους ανέργους χωρίς προϋποθέσεις, στο ύψος ενός βασικού μισθού που θα καλύπτει τις ανάγκες μας. Μέτρο το οποίο όχι μόνο θα ανακούφιζε τους άνεργους και θα τους βοηθούσε να σταθούν στα πόδια τους. Αλλά θα ανακούφιζε και χιλιάδες εργαζόμενους που ζουν σε καθεστώς τρομοκρατίας της απόλυσης. Δεν είμαστε άνεργοι από επιλογή, αλλά επειδή οι επιχειρήσεις επιδιώκουν να μεγιστοποιούν τα κέρδη τους και οι κυβερνήσεις και η ΕΕ παρέχουν όλο το νομικό και πολιτικό οπλοστάσιο, όλους τους απαραίτητους μηχανισμούς για την επίτευξη αυτού του σκοπού.
Παράλληλα θα επανέφερε τις Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας και θα όριζε έναν κατώτατο μισθό στο ύψος που προαναφέραμε. Θα μείωνε το χρόνο εργασίας για τους χιλιάδες που ξεπατώνονται στη δουλειά – για να δουλέψουν οι χιλιάδες άνεργοι, για να μη μεταναστεύουν οι νέοι και οι νέες, οι επιστήμονες.
Φυσικά αυτή η πολιτική θα μπορούσε να εφαρμοστεί μόνο εάν οι εργαζόμενοι και οι εργαζόμενες αναλάμβαναν τα ηνία του εργατικού κινήματος και πέταγαν στην άκρη την αλητεία της ΓΣΕΕ, που χρηματοδοτείται από τα ΕΣΠΑ, μετά την κατάργηση του Οργανισμού Εργατικής Εστίας Κατοικίας. Με νέα σωματεία και νέες συλλογικότητες στους χώρους δουλειάς και στις γειτονιές, χώρους συνάντησης όλων αυτών που δεν έχουν φωνή. Για αυτή την υπόθεση εργάζεται και η ATTACK με τις μικρές τις δυνάμεις. Ξέρουμε ότι βρισκόμαστε από την πλευρά που βρίσκονται οι πολλοί και θα είμαστε πλάι στους μικρούς και μεγάλους αγώνες, ενάντια σε κάθε μορφή εργοδοτικής αυθαιρεσίας και στις πολιτικές κυβερνήσεων και Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αυτή είναι η δύναμη της προσπάθειας μας και τόσων άλλων παρεμφερών εγχειρημάτων.

Φωτογραφία Scriptonite Daily.
Η στρατηγική για τη γιγάντωση των κερδών των λίγων είναι ίδια, και όχι μόνο στην Ελλάδα της κρίσης.
Attack στην ανεργία και επισφάλεια

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου